dinsdag 26 februari 2008

Uitgevende bibliotheken

Vorige week donderdag 21 februari heb ik het symposium "Rethinking the Library", gehouden in het gloednieuwe Forum gebouw van de universiteit van Wageningen, bijgewoond. Het programma bestond uit de volgende onderdelen:
  • De digitale bibliotheek van Wageningen UR - Peter van Boheemen/Irene Veerman
  • Transforming knowledge services for the digital age: redefining the research library - Peter R. Young
  • Topstukken uit de collectie van Bibliotheek Wageningen UR - Liesbeth Missel
  • De bibliotheek als uitgever - Leo Waaijers
  • Nieuwe diensten voor bibliotheken: onderzoeksevaluatie - Wouter Gerritsma
  • Digitaal of sacraal - Paul Wintermans
Elders is al uitvoerig stitlgestaan bij dit symposium, al tijdens de voordrachten werd er druk geblogged en de achterblijvers konden toch 'meedoen' door de levende beelden via het internet te volgen. Aan het begin van de ochtend werd ietwat besmuikt door de dagvoorzitter gemeld dat er 'al' twee kijkers waren. Welnu, één van die kijkers en luisteraars zat toevallig wel in de bibliotheek van het Vredespaleis. Ik had aan collega Evelien dus niet zo veel nieuws te vertellen de andere dag!

In de blog van Gerard Bierens wordt het congres uitvoerig besproken, maar interessant is dat hij zijn verhaal begint met de titel Rethinking the Library. Hij komt tot de conclusie dat de WUR hiermee een verwijzing maakte naar een motto, 'herdefiniëring van de bibliotheek'. Ik ben het met hem eens, met dien verstande dat de herdefiniëring dan ook betrekking moest hebben op een uitgebreider takenpakket van de een bibliotheek en op een andere, moderne manier aangeboden.

Jammer is dan wel dat slechts twee van de bijdragen, boven genoemd, inderdaad te rangschikken zijn onder mijn algemene begrip van de 'herdefiniëring', de lezingen van Leo Waaijers en van Wouter Gerritsma, die eigenlijk heel goed in elkaars verlengde liggen. Denk bijvoorbeeld aan de 'impactologie' van Waaijers in relatie tot de bijdrage van Wouter over impactfactoren en de complicaties daaromtrent.

Natuurlijk is het goed om eens te zien -als bouwer van een digitale bibliotheek- hoe anderen zoiets in elkaar schroeven (Peter van Boheemen, met maar liefst 8 fte, daar ben ik dus jaloers op) of om een inkijkje te krijgen in de amerikaanse situatie (Peter R. Young). En als oud adjunct-conservator van de oosterse afdeling van de bibliotheek in Leiden is het altijd interessant om eens kennis te nemen van andere topstukken dan alleen geïllustreerde, 13de eeuwse, hebreeuwse handschriften. En wat de beweegreden (oa de bibliotheek zoals beschreven en getoond in de naam van de roos) zijn voor een architekt om te komen tot een gebouw als het Forum gebouw.

De rol van de bibliotheek in het publiceren op een wetenschappelijk verantwoorde manier, zoals bedoeld door Leo Waaijers, is niet nieuw. Ik herinner mij daarover al eens gediscussieerd te hebben einde jaren negentig van de vorige eeuw. Zij het, dat toendertijd in die discussie een rol was weggelegd voor de Leidse universiteit en dat niet werd gedacht aan een specifieke rol voor de universiteitsbibliotheek. Als zodanig is dat, voor mij althans, een nieuw perspectief.

En eigenlijk ligt het ook voor de hand om bibliotheken hier een rol te laten spelen. Juist daar zit de algemene expertise, zit de algemene kennis over wat uitgevers willen en doen, is bekend wat bibliotheken ter beschikking moeten en kunnen stellen, bestaat kennis over het toekennen van metainformatie en thesaurering en bestaat de mogelijkheid tot toegang tot allerlei informatie. Het zijn ook bibliotheken die korte lijntjes hebben op auteurs, ik ga er namelijk zonder meer van uit dat de auteurs en aspirant auteurs verbonden aan -breed geformuleerd- een researchinstituut gebruik maken van bibliotheekdiensten die door datzelfde instituut ter beschikking wordt gesteld.

En wat betekent dat nu voor de bibliotheek van het Vredespaleis? Onze bibliotheek heeft een status aparte. Niet verbonden aan een onderzoeksinstelling en dus geen onderzoekers, bijgevolg geen studenten die een jaar of vier vijf gebruik maken van de bibliotheek. Onze gebruikersgroep is een sterk vlottende groep. Wat ik hiermee wil zeggen is dat bibliotheken inderdaad uitgevers kunnen worden, maar dat dat niet geldt voor alle bibliotheken. Zo zie ik bijvoorbeeld ook de grotere openbare bibliotheken geen rol van betekenis gaan spelen in de uitgeverij. En dat betekent dus dat wat Leo Waaijers stelt, alleen geldt voor bibliotheken die gelieerd zijn universiteiten en misschien nog voor bibliotheken behorende bij archieven en musea.

1 opmerking:

WoW!ter zei

Aad uiteindelijk waren er 147 kijkers. Straks komen de stukje per presentatie op het web beschikbaar.